Category Archives: Porady

porady z zakresu prawa

Odpowiedzialność za zobowiązania Spółki z o.o.

Posiadam 70% udziałów w Spółce z o.o. przeciwko której obecnie toczy się egzekucja komornicza. Czy może ona być prowadzona również z mojego prywatnego majątku w przypadku gdyby majątek spółki nie zaspokoił roszczeń wierzycieli?

Odpowiedź:

W przypadku gdy został powołany zarząd (spółka nie była w organizacji) i była Pani jedynie udziałowcem w spółce, a nie równocześnie członkiem zarządu to egzekucja komornicza nie może być prowadzona z Pani prywatnego majątku nawet w przypadku gdyby okazało się, że sama egzekucja okazała się wobec spółki bezskuteczna w zgodzie z Art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych „Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.”, również wtedy, gdy nie został dochowany termin zgłoszenia wniosku o upadłość spółki przewidziany w Art. 21 ust 1 i 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. o prawie upadłościowym i naprawczym.

Jednakże wyjątek mogą tutaj stanowić dwa odosobnione przypadki w których taka odpowiedzialność może rzeczywiście obejmować i Panią. W przypadku gdyby wyrządziła Pani szkodę spółce to odpowiada Pani w zgodzie z treścią Art. 292 k.s.h.„Kto, biorąc udział w tworzeniu spółki, wbrew przepisom prawa z winy swojej wyrządził spółce szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.”. Tego typu działanie może stanowić m.in. wniesienie do spółki aportu posiadającego wady fizyczne i/lub prawne które wyrządziło szkodę spółce. Może to nastąpić m.in. poprzez zawyżenie wartości aportu w umowie spółki w stosunku do jego rzeczywistej wartości zbywczej, a gdzie dodatkowo obowiązek zachowania się w przypadku zaistnienia tego typu sytuacji reguluje Art. 175. § 1 k.s.h.

Również za tego typu działanie zostanie uznane zbywanie udziałów, w całości lub w ich części, bez ich pokrycia wobec spółki, tj. Art. 186. § 1. k.s.h. „W przypadku zbycia udziału lub jego części nabywca odpowiada wobec spółki solidarnie ze zbywcą za niespełnione świadczenia należne spółce ze zbytego udziału lub zbytej części udziału. Przepis ten stosuje się również do zbycia ułamkowej części udziału.”.

Ponadto należy zwrócić dodatkowo uwagę na fakt, że również za zachowanie omówione w Art. 292 k.s.h może zostać uznane błędne wypłacanie zysków przez wspólników z tytułu posiadanych udziałów w spółce, gdzie ustawodawca przewidział kryteria dotyczące ich prawidłowego rozliczania w Art. 192 k.s.h. „Kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.”.

Odmowa przyjęcia mandatu

Prowadząc samochód zostałam zatrzymana za przekroczenie prędkości o 30 km/h. Odmówiłam jednak przyjęcia mandatu ponieważ nie zgadzam się z wysokością nałożonej na mnie kwoty mandatu. Czy mogę wnieść sprzeciw i do którego sądu powinien on zostać skierowany?

Odpowiedź:

W sytuacji którą Pani opisuje należy zaczekać do momentu gdy otrzyma Pani za pośrednictwem poczty wezwanie na rozprawę sądową, którą sąd wyznaczy w przedmiotowej sprawie lub też otrzyma Pani odpis wyroku nakazowego wraz z wnioskiem o ukaranie, w którym to zawarte zostaną również informacje dotyczące sposobu, terminu oraz sądu do którego należy wnieść sprzeciw w Pani sprawie w zgodzie z brzmieniem Art. 99 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia „W razie odmowy przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczenia w wyznaczonym terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym, organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. We wniosku tym należy zaznaczyć, że obwiniony odmówił przyjęcia mandatu albo nie uiścił grzywny nałożonej mandatem zaocznym, a w miarę możności podać także przyczyny odmowy.”.

W sprawie pisma, które Pani otrzyma (tj, zawiadomienie dot. rozprawy sądowej lub odpis wyroku nakazowego wraz z wnioskiem o ukaranie) zadecyduje sąd na podstawie dostarczonego materiału dowodowego przeciwko Pani. Natomiast w przypadku doręczenia Pani odpisu wyroku nakazowego wraz z wnioskiem o ukaranie, proszę być przygotowanym na to, że od dnia jego otrzymania ma Pani 7 dniowy termin zawity na wniesienie sprzeciwu w sprawie pod rygorem odrzucenia tego sprzeciwu przez sąd w przypadku przekroczenia tego terminu, co będzie skutkowało uprawomocnieniem się wyroku nakazowego.

W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu, wyrok nakazowy utraci moc oraz dojdzie do zarządzenia przez sąd terminu rozprawy podczas której ma Pani pełne prawo do obrony, w tym również powołania swojego pełnomocnika, który będzie Panią reprezentował podczas rozprawy. Niemniej jednak należy być świadomym faktu, że w przypadku przegrania przez Panią rozprawy sądowej, sąd może nie tylko utrzymać obecny wyrok w mocy ale również orzec karę dla Pani surowszą od kary zawartej w wyroku nakazowym, który utracił swą moc.

Ustalenie winnego wyrządzenia szkody

Wracając ze sklepu próbowałem dostać się do mojego samochodu, który prawidłowo zaparkowałem na parkingu. Niestety obok mojego samochodu zaparkował inny równocześnie naruszając przepisy, gdyż część zaparkowanego samochodu znalazła się na wyznaczonym miejscu parkingowym w którym stał mój samochód. Próbując wsiąść do swojego samochodu lekko stuknąłem o bok drugiego samochodu w którym jak się okazało siedział kierowca, który oczywiście wysiadł i wszczął awanturę, twierdząc że obiłem mu samochód i powinienem zapłacić za wyrządzoną mu w ten sposób szkodę. Ze względu na zachowanie się tego Pana powiedziałem mu że płacić nie zamierzam, tym bardziej że nie zauważyłem aby drzwi tego samochodu były jakoś uszkodzone lub poważnie porysowane. Następnie wsiadłem do samochodu i odjechałem. Chciałbym się dowiedzieć czyja to jest wina z punktu widzenia prawa, oraz czy ten Pan może mnie pozwać jeżeli zapamiętałby on tablice rejestracyjne mojego samochodu? Gdyby jednak okazało się, że wina leży po mojej stronie to czy coś mi może grozić za odjechanie z miejsca rzekomego zdarzenia bez pozostawienia żadnych danych osobowych?

Odpowiedź:

W opisanym przez Pana zdarzeniu niestety pomimo źle zaparkowanego samochodu drugiego kierowcy to Pan jest stroną która wyrządziła szkodę w rozumieniu Art. 415 kodeksu cywilnego „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.”.

W przypadku gdyby drugi kierowca spisał lub prawidłowo zapamiętał numery rejestracyjne Pana pojazdu, może on wystąpić do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w celu ustalenia numeru Pana polisy ubezpieczeniowej, jak również towarzystwa ubezpieczeń do którego zgłosi szkodę w celu otrzymania odszkodowania za powstałą szkodę.

Niemniej jednak należy tutaj zaznaczyć, że to na drugim kierowcy będzie ciążył obowiązek udowodnienia tego, że osobą która wyrządziła mu przedmiotową szkodę był Pan w zgodzie z Art. 6 kodeksu cywilnego „Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.”, co w tym przypadku może być niemożliwe jeżeli na miejscu zdarzenia nie było świadków i/lub monitoringu z którego ewentualnie drugi kierowca mógłby skorzystać oraz jeżeli na drzwiach Pana samochodu nie ma wyraźnych śladów lakieru z drugiego pojazdu, albowiem w takim przypadku prawdopodobne jest, że gdyby ten Pan zapamiętał numery rejestracyjne Pana samochodu i na tej podstawie udałoby mu się sprawdzić numer Pana polisy oraz ubezpieczyciela, to znalezione przez ubezpieczyciela (podczas przeprowadzonego rozpoznania sprawy) ślady lakieru na drzwiach Pana samochodu mogłyby posłużyć za dowód przeciwko Panu w przedmiotowej sprawie.

Natomiast fakt, że odjechał Pan z miejsca zdarzenia w tym konkretnym przypadku nie ma żadnego znaczenia dla przedmiotowej sprawy, albowiem nie uznaje Pan tego jakoby faktycznie wyrządził drugiemu kierowcy szkodę, która w przedstawionych okolicznościach winna być dochodzona na drodze postępowania cywilnego.

Związek małżeński a legalizacja pobytu cudzoziemca na terenie kraju

Przebywając na wakacjach w Egipcie poznałam miłego chłopaka – pracował w hotelu, do którego przyjeżdżali głównie Polacy, toteż całkiem nieźle operował językiem polskim. Znajomość rozwinęła się, a ja zostałam w Egipcie znacznie dłużej, niż planowałam. Potem utrzymywaliśmy kontakt w sieci, aż w końcu on przyjechał do Polski. Zamierzamy się pobrać – jedyny problem jest taki, że nie zdążył jeszcze zalegalizować swojego pobytu w Polsce. Jak weźmiemy ślub będzie to równoznaczne z legalizacją jego pobytu w kraju?

Odpowiedź:

Zasadniczym pytaniem w przedstawionej przez Panią sytuacji jest podstawa przebywania Pani partnera w Polsce. Czy mówimy tutaj o pobycie w Polsce na podstawie posiadanej ważnej wizy, czy pobycie nielegalnym? W przypadku pobytu nielegalnego należy mieć na uwadze dość poważne konsekwencje, gdzie w przypadku gdyby doszło do zatrzymania Pani partnera może zostać wydana przeciwko niemu decyzja o wydaleniu, którą szczegółowo określa Art. 88 ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jak również może zostać orzeczony zakaz wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na czas określony Art. 90 ust. 1 pkt. 4 „W decyzji o wydaleniu: orzeka się o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i państw obszaru Schengen, i określa okres tego zakazu.”

Jeżeli natomiast Pani partner przebywa obecnie na terytorium Polski na podstawie ważnej wizy i posiadają Państwo wszystkie niezbędne dokumenty do uzyskania aktu małżeństwa oraz jest spełniony wymóg zawarty w Art. 48 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. prawo prywatne międzynarodowe „O możności zawarcia małżeństwa rozstrzyga w stosunku do każdej ze stron jej prawo ojczyste z chwili zawarcia małżeństwa.” to jak najbardziej istnieje możliwość zawarcia związku małżeńskiego. W momencie zawarcia związku małżeńskiego rzeczywiście nie powinno być problemu z uzyskaniem dla Pani partnera zezwolenia na zamieszkanie na czas określony w zgodzie z Art. 53 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.

Niemniej jednak w tym miejscu należy zaznaczyć, że samo zawarcie związku małżeńskiego nie jest jeszcze równoznaczne z legalizacją pobytu Pani partnera w Polsce. W tym celu już po uzyskaniu aktu małżeństwa należy wystąpić do Urzędu Wojewódzkiego właściwego ze względu na miejsce pobytu Pani partnera właśnie z wnioskiem o otrzymanie zgody na zamieszkanie na czas oznaczony. W tym miejscu należy pamiętać, że wniosek o wydanie zezwolenia na zamieszkanie na czas określony powinno się złożyć co najmniej 45 dni przed upływem ważności wizy wjazdowej.

Natomiast proszę również mieć na uwadze, że Pani partner po trzech latach trwania związku małżeńskiego będzie miał prawo do wystąpienia z wnioskiem o zezwolenie na osiedlenie się na terenie Polski, niemniej jednak z zastrzeżeniem Art. 64 ust 1 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach „Zezwolenia na osiedlenie się udziela się cudzoziemcowi, który: pozostaje w związku małżeńskim, zawartym z obywatelem polskim co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku i bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez 2 lata na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony”, gdzie otrzymanie tego typu zezwolenia pozwoli na późniejsze uzyskanie obywatelstwa polskiego. Należy tutaj pamiętać przede wszystkim, że dopóki Pani partner nie uzyska tego typu zezwolenia to niestety jest on zobowiązany każdorazowo co 2 lata odnawiać zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w zgodzie z Art 56 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach „Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się każdorazowo na okres niezbędny do realizacji celu pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłuższy jednak niż 2 lata.”

Renta rodzinna i powtórny związek małżeński

Mam 55 lat, otrzymuję rentę rodzinną po zmarłym mężu i pracuję zawodowo. Otrzymałam propozycję zawarcia powtórnego związku małżeńskiego. Czy z chwilą zawarcia ponownego związku będą otrzymywała rentę po pierwszym mężu? Czy po osiągnięciu wieku emerytalnego będę mogła wybrać jako bardziej korzystną emeryturę po pierwszym mężu, pomimo zawarcia kolejnego związku? Jaką mam pewność,że po uzyskaniu przeze mnie praw nabytych w tym zakresie nie zostaną mi one odebrane (poprzez zmianę stanowiska, ustawy) co wpłynie na moja sytuację bytową.

Odpowiedź:

W pierwszym przedstawionym zapytaniu dotyczącym ponownego zawarcia związku małżeńskiego, a obawy przed ewentualną utratą z tego tytułu renty rodzinnej po zmarłym mężu, pragnę podkreślić że nie ma tutaj żadnych powodów do zmartwień albowiem właściwe i obowiązujące przepisy których należy się doszukiwać w przedmiotowej sprawie w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie dopuszczają możliwości odebrania Pani przyznanej renty rodzinnej z tytułu ponownego zawarcia związku małżeńskiego.

W kwestii dotyczącej zbiegu dwóch świadczeń, tak więc obecnie pobieranej renty rodzinnej (która w zapytaniu została wymiennie nazwana emeryturą) oraz Pani przyszłej emerytury, należy w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, że zawarcie związku małżeńskiego ponownie nie będzie miało w tym miejscu żadnego wpływu na utratę renty rodzinnej, za wyjątkiem sytuacji w której to Pani dobrowolnie wybrałaby swoją emeryturę, która to decyzja równocześnie oznaczać będzie rezygnacje z obecnie otrzymywanej renty rodzinnej w zgodzie z Art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, „W razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego.”.

Natomiast należy mieć w tym miejscu na uwadze, że łączna kwota świadczenia renty rodzinnej może zostać zmniejszona, bądź i nawet zawieszona (niemniej jednak nie cofnięta) w przypadku wystąpienia jednej z sytuacji którą ustawodawca przewidział w Art. 104 przedmiotowej ustawy, a który dotyczy różnych form dodatkowej działalności zarobkowej. W tym miejscu istotne jest aby być świadomym, że w zgodzie z Art. 104 ust. 8 ustawy, w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jednak nie wyższego niż 130% tej kwoty, kwota świadczenia ulegać będzie zmniejszeniu, natomiast powyżej 130% ogłoszonego przeciętnego wynagrodzenia świadczenie zostanie zawieszone w zgodzie z Art. 104 ust. 7 przedmiotowej ustawy „Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.”.Natomiast raz przyznanego świadczenia którym w tym przypadku jest renta rodzinna nie można bezpodstawnie cofnąć z urzędu, gdzie za takim stanowiskiem opowiedział się również Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 lutego 2012 r. sygn. K 5/11, w którym zaznaczył on również że „Ujawniony błąd organu rentowego (niezawiniony w żadnej mierze przez świadczeniobiorcę) nie może prowadzić w nieograniczonym zakresie do weryfikacji i wzruszenia prawomocnych decyzji.”.

Na zakończenie należy dodać, że ustawodawca przewidział ponadto możliwość wstrzymania wypłaty świadczeń w przypadku zaniedbania leżącego po stronie świadczeniobiorcy lub ustania samego prawa świadczenia, które zostały przybliżone w Art 134 ust. 1, tj. „Wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli:

  1. powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa;
  2. osoba pobierająca świadczenia mimo pouczenia lub żądania organu rentowego nie przedłoży dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczeń;
  3. osoba uprawniona do świadczeń nie poddała się badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu, bez uzasadnionych przyczyn, mimo wezwania organu rentowego;
  4. okaże się, że prawo do świadczeń nie istniało;
  5. świadczenia nie mogą być doręczone z przyczyn niezależnych od organu rentowego”.

Piąta umowa na czas określony

Nauczam przedmiotów ścisłych w dużym liceum publicznym. Jestem nauczycielką dyplomowaną. W szkolę pracuję od 2 lat. Mimo zapewnień dyrektora, że przemyśli moje postulaty dotyczące umowy na czas nieokreślony – znowu otrzymałam dokument wiążący mnie z pracodawcą na okres 6 miesięcy. To piąta taka umowa, pracuję na 1/2 etatu. Liceum w którym nauczam znajduje się w dużym mieście, do naszej szkoły uczęszcza około 700 uczniów. Dowiedziałam się, że większość koleżanek z pracy również związana jest ze szkołą umowami na czas określony. Rekordzistka pracuje u nas już 6 lat, na 13 umowie na czas określony. Kodeks pracy mówi, że 3 umowa z pracownikiem powinna być liczona jako umowa na czas nieokreślony. Czy to, co robi dyrektor w ogóle jest zgodne z prawem?

Odpowiedź:

Niestety w przypadku przedstawionych przez Panią okoliczności zastosowanie ma ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela, gdzie w zgodzie z Art 1. ust. 1 przedmiotowej karty „Ustawie podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w: publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie usta-wy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.1)), z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1a oraz pkt 2 lit. a”

W zgodzie z powyższym Karta Nauczyciela w Pani przypadku reguluje stosunek pracy przed Kodeksem pracy, na co dodatkowo wskazuje wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2000 roku (sygn. akt I PKN 709/99), który wskazuje że art. 251 ust. 1 Kodeksu pracy nie ma zastosowania, jeżeli ustawa w sposób wyczerpujący wskazuje na okoliczności, w których strony mogą zawrzeć umowę o pracę na czas określony.

Zatem w zgodzie z zapisami w przedmiotowej Karcie Nauczyciela, dyrektor Pani placówki w momencie zawierania z Panią stosunku o pracę zapewne działał na podstawie Art. 10 ust. 6 Karty Nauczyciela „W przypadku braku warunków do zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze” oraz Art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela „W przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z osobą rozpoczynającą pracę w szkole, z nauczycielem kontraktowym lub z nauczycielami, którzy spełniają warunki do zatrudnienia na podstawie mianowania, stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony”.

Niemniej jednak w tym miejscu nie można jednoznacznie odpowiedzieć na Pani pytanie czy dyrektor placówki działa w zgodzie z obowiązującymi przepisami, gdyż to na dyrektorze placówki ciąży obowiązek przestrzegania zapisów Karty Nauczyciela, jak również to dyrektor ma pełny wgląd w sprawy organizacyjne Państwa liceum w związku z którym to faktem jest w stanie dokonać rzeczywistej oceny poszczególnych swoich działań i decyzji. Niemniej jednak należy tutaj zaznaczyć, że podany przez Panią przypadek koleżanki, która pracuje w Pani liceum już 6 lat i wciąż otrzymuje kolejne umowy na czas określony, rzeczywiście jest przypadkiem dostarczającym pewnych wątpliwości w kwestii prawidłowości działań ze strony dyrektora w związku z czym można skierować przedmiotową sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy pod którą podlega Karta Nauczyciela, celem zbadania prawidłowości stosowanych rozwiązań przez dyrektora Pani placówki.

Umowa pożyczki, a odpowiedzialność karna

Udzieliłem pożyczki na podstawie umowy pożyczki jako osoba fizyczna. Sama umowa pożyczki została zabezpieczona wekslem własnym, na moją rzecz jako odbiorcy weksla. Niemniej jednak na chwilę obecną mam wątpliwości czy mogę egzekwować ten weksel ponieważ został on wystawiony na kwotę 30 razy wyższą niż kwota całej pożyczki. Niemniej jednak w samej umowie pożyczki zawarty został zapis, że weksel będzie stanowił zabezpieczenie umowy pożyczki na wypadek jej niespłacania przez pożyczkobiorców. W tym miejscu zaznaczam, że dłużnicy nie wywiązywali się z naszej umowy, nie spłacali pożyczek w zgodzie z harmonogramem spłat.
Czy w związku z powyższym mogę domagać się pełnej kwoty wekslowej nie narażając się przy tym na zarzut oszustwa z Art. 286. § 1 kk, w przypadku gdyby dłużnicy w formie obrony postanowili donieść o tym do prokuratury, że nie wiedzieli oni o tym że będą musieli tyle zapłacić, lub też że wysokość weksla jest niewspółmierna do kwot udzielonych pożyczek?

Odpowiedź:

Na wstępie należy wyraźnie zaznaczyć, że w przypadku zadanego przez Pana zapytania nie znajduje zastosowania Art. 286. § 1. Kodeksu karnego ”Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania” gdyż nie występują przesłanki potrzebne do jego spełnienia:

  1. Działanie sprawcy mające na celu odniesienia korzyści majątkowej,
  2. Wprowadzenie strony drugiej w błąd,
  3. Wyzyskanie błędu przez sprawcę i doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem strony drugiej.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż wszystkie trzy powyższe przesłanki muszą wystąpić równocześnie, a dodatkowym warunkiem koniecznym do wystąpienia przestępstwa oszustwa z Art. 286. § 1. Kodeksu karnego jest istnienie po stronie sprawcy zamiaru bezpośredniego kierunkowego, a więc popełnienia przestępstwa umyślnego kierunkowego, w przypadku każdej z powyższych przesłanek osobno. Taki stan rzeczy został określony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2003 r. w sprawie II KK 9/03.

Mając powyższe na uwadze, w przedstawionej przez Pana sprawie nie można mówić o wystąpieniu przestępstwa oszustwa, chociażby poprzez wzgląd na fakt, iż pożyczki udzielał Pan jedynie w dobrej wierze i nie mógł Pan przewidzieć ewentualnych problemów finansowych po stronie pożyczkobiorców. Dodatkowo oczywistym faktem jest, iż w sytuacji w której uznałby Pan kondycję finansową swoich pożyczkobiorców za mało wiarygodną to w takich okolicznościach pożyczka nie zostałaby przyznana w obawie o utratę pożyczonej kwoty, a gdzie w Pana interesie jako pożyczkodawcy jest udzielanie pożyczek jedynie wiarygodnym pożyczkobiorcom.

Natomiast może warto byłoby również aby Pan przeanalizował, w oparciu o powyższe kryteria, działanie samych pożyczkobiorców względem Pana jako pożyczkodawcy w momencie zawarcia umowy, celem ustalenia czy nie wypełniły one znamion Art. 286. § 1 k.k.

Jak prawidłowo zaksięgować koszt uzyskania przychodu związany z zakupem na aukcji internetowej?

Zajmujemy się skupem i sprzedażą telefonów komórkowych. Czy możemy księgować jako koszt zakup telefonów poprzez portale internetowe allegro. Jest to umowa cywilno-prawna ale na odległość, czy urząd skarbowy będzie honorował takie koszty ? Jeżeli taka możliwość jest dopuszczalna w jaki sposób księgować takie zakupy czy wydruk potwierdzający zawarcie transakcji z allegro wystarczy? Czy w przypadku Sp z o.o. sytuacja jest identyczna, gdyż dowiedziałem się że księgowanie kosztów wewnętrznych w takim przypadku może się różnić od innych form prowadzenia działalności gospodarczej? Czy umowy kupna sprzedaży które spisujemy z klientami u siebie w komisie możemy zawierać na podstawie legitymacji szkolnych i studenckich lub innych dokumentów poza dowodem osobistym i paszportem?

Odpowiedź:

Odpowiadając na zapytanie dotyczące prawidłowego księgowania na poczet kosztów firmy transakcji zakupu telefonów przez portal aukcyjny Allegro w celu ich dalszej sprzedaży, należy zaznaczyć że sam wydruk tego typu transakcji poparty nawet dowodem w postaci potwierdzenia przelewu za zakupiony telefon nie zostaną uznane przez Urząd Skarbowy jako wystarczające dowody na okoliczność zaksięgowania tego typu kosztów, stanowisko to zostało przyjęte w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach IBPBI/1/415-965/11/BK z dnia 9 grudnia 2011 r.

Niemniej jednak możliwe jest wliczenie kosztu zakupu telefonu, z przeznaczeniem do jego dalszej sprzedaży, w koszty firmy na podstawie otrzymanej faktury lub rachunku w przypadku gdy sprzedawca prowadzi działalność gospodarczą lub umowy sprzedaży w przypadku gdy sprzedawcą jest osoba fizyczna. Oczywiście umowa sprzedaży zawierana ze sprzedawcą którym jest osoba fizyczna musi spełniać pewne kryteria aby nie została zakwestionowana przez fiskusa, tj. w zgodzie z Art. § 12. ust. 3 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wspomniana umowa sprzedaży musi zawierać:

lit. a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,

lit. b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,

lit. c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

lit. d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych – oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

W przypadku rozliczania Sp. z.o.o. sprawa rzeczywiście wygląda odmiennie pod kątem przepisów niemniej jednak nie w zakresie zadanego pytania. Przepisy w których zostało uregulowane rozliczanie Sp. z o.o. zawarte zostały w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Niemniej jednak w interesującym nas zakresie przedmiotowa ustawa odsyła do ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w której to odpowiedzi na zadane pytanie należy się doszukiwać w Art. 21 ust. 1, tj. „Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

1) określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego;
2) określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej;
3) opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych;
4) datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą – także datę sporządzenia dowodu;
5) podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów;
6) stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych”.

W zgodzie z powyższym należy przyjąć, że również w przypadku Sp. z o.o. okazuje się konieczne sporządzanie umów sprzedaży w przypadku zakupu telefonów od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w celu prawidłowego zaksięgowania tego typu kosztów.

Natomiast jak najbardziej mogą Państwo zawierać wspomniane umowy na podstawie wymienionych dokumentów, gdyż każdy z tych dokumentów posiada zdjęcie i równocześnie pozwala na ustalenie tożsamości kupującego. Takim dokumentem jest również prawo jazdy. W tym miejscu należy mieć jeszcze na uwadze (dotyczy wspomnianej legitymacji szkolnej), że w przypadku zawierania tego typu umów z małoletnimi, gdy okaże się że prawny opiekun małoletniego nie wyraził zgody na zakup telefonu będą Państwo zmuszeni do dokonania zwrotu pobranych środków w zgodzie z Art. 14. § 1. kodeksu cywilnego „Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.”.

Przeprowadzenie darowizny pieniężnej w najbliższej rodzinie

Jako rodzice chcielibyśmy przekazać naszemu synowi darowiznę w kwocie 150 tysięcy złotych. Jak powinniśmy to zrobić w zgodzie z obowiązującymi przepisami skarbowymi?

Odpowiedź:

W przedstawionych okolicznościach mamy do czynienia z zerową grupą podatkową, co oznacza że nie będzie konieczne zapłacenie podatku od kwoty będącej podstawą przekazanej darowizny jeżeli spełnione zostanie kilka warunków. W zgodzie z art 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn uzyskają Państwo zwolnienie od podatku, gdy w zgodzie z art 4a ust. 1 pkt 1) „zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz”

Art 4a ust.1 pkt 2) „udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.”

W tym miejscu należy rozróżnić przekazanie darowizny na rzecz osoby pełnoletniej, a małoletniej.

W przypadku gdy Państwa syn jest osobą pełnoletnią, która została obdarowana w zgodzie z powyższymi przepisami, zobowiązany jest on do samodzielnego zgłoszenia otrzymanej darowizny na urzędowym druku SD-Z2 w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli wykonania na jego rzecz darowizny. Otrzymaną darowiznę musi on zgłosić do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego dla adresu jego zamieszkania. Istotne jest również aby darowizna pieniężna została przekazana synowi przelewem na jego rachunek bankowy, rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, albowiem w innym przypadku nie będzie możliwe zwolnienie darowanej kwoty z obowiązku podatku.

Należy mieć również na uwadze, iż w przypadku przekazania darowizny w postaci umowy zawartej w postaci aktu notarialnego na osobie obdarowanej nie ciąży obowiązek zgłoszenia darowizny pieniężnej, gdyż taki obowiązek w tym przypadku przechodzi na notariusza w zgodzie z art. 4a. ust 4 pkt 2) przedmiotowej ustawy. Niemniej jednak i w tym przypadku należy pamiętać o zachowaniu właściwej formy przekazania darowanych środków wcześniej wspomnianej w Art 4a ust.1 pkt 2).

Proszę również pamiętać, że w polu E druku SD-Z2 jako „Rodzaj dokumentu potwierdzającego nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych” należy zaznaczyć pozycję nr 45 (umowa). Należy jednak pamiętać, że do druku SD-Z2 nie załączacie Państwo żadnych dodatkowych dokumentów. Ponadto nie ma również wymogu aby umowa darowizny pieniężnej była zawarta na piśmie, staje się ona ważna z chwilą gdy zostanie spełnione świadczenie. Niemniej jednak zaleca się dla obu stron zawrzeć umowę darowizny pieniężnej przynajmniej w formie pisemnej.

Odmiennie przedstawia się kwestia zgłoszenia darowizny jeżeli Państwa syn jest osobą małoletnią. W tym wypadku w myśl obowiązujących przepisów obdarowane dziecko nie może tego zrobić samodzielnie i stroną odpowiedzialną za zgłoszenie darowizny będą Państwo jako rodzice.

Przedawnienie roszczeń i upadłość konsumencka

Wskutek pogorszenia się sytuacji rynkowej byłem zmuszony zawiesić działalność gospodarczą. Niestety nie udało mi się uregulować niektórych zobowiązań, które powstały podczas prowadzenia działalności, m.in. zobowiązania wobec banków, US i innych instytucji. Próby rozłożenia zadłużenia w US nie powiodły się ponieważ zaproponowana wpłata I raty przez urząd przekraczała moje możliwości spłaty. Obecnie mam zajęte konta bankowe przez komorników, odsetki w US przewyższają moje dochody w związku z tym nie jestem w stanie spłacać odsetek, a co dopiero zadłużenia. Czy w zaistniałej sytuacji zaległości wobec urzędu skarbowego, banków, innych firm i instytucji ulegają przedawnieniu i po jakim czasie ? Czy mogę zgłosić upadłość konsumencką, jakie warunki musiałbym spełnić i jakie niesie to konsekwencje. Czy komornik może zająć rachunek bankowy karty przedpłaconej?

Odpowiedź:

Oczywiście każde roszczenie po danym okresie uregulowanym właściwymi dla niego przepisami ulega przedawnieniu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zdecydowana większość długów przedawnia się z upływem 10 lat od chwili gdy dane roszczenie stało się wymagalne w zgodzie z Art 118 kodeksu cywilnego „Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.”. W zakresie który Pana interesuje oraz może dodatkowo interesować, odrębne regulacje dotyczą:

  • innego przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży (2 lata), w zgodzie z Art. 554. kc. „Roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch.” ;
  • operatora telefonicznego (3 lata) w zgodzie z Art. 118 kc. oraz uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r. sygn. akt III CZP 20/09 ;
  • usługa internetu (2 lata) w zgodzie z Art. 751 ust 1 kc. ;
  • zobowiązania z umowy kredytu lub pożyczki, zadłużenie na karcie kredytowej, roszczenie z tytułu czynszu (3 lata) w zgodzie z Art 118 kc
  • zobowiązań z tytułu nieopłaconych składek wobec ZUS (10 lat) w zgodzie z Art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Należy jednak być świadomym faktu, że dla wszystkich roszczeń cywilnoprawnych stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu termin przedawnienia wydłuża się do lat 10. Dodatkowo należy mieć na względzie że bieg terminu przedawnienia ulega przerwaniu i biegnie na nowo przez każdą czynność dłużnika pozwalającą stwierdzić istnienie roszczenia, w tym w zgodzie z Art. 123 ust. 1 kc. „Bieg przedawnienia przerywa się:

  1. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
  2. przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
  3. przez wszczęcie mediacji.”.

Dodatkowo z zastrzeżeniem Art. 121 pkt. 4 kc. „Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu: co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju – przez czas trwania przeszkody.”

Odmiennie kształtuje się kwestia przedawnienia roszczeń z tytułu zobowiązania podatkowego wobec fiskusa który wynosi lat 5 w zgodzie z Art 70 ust 1. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacji podatkowej „Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.” z zastrzeżeniem poszczególnych zapisów Art 70 przedmiotowej ustawy, gdzie istotne jest aby pamiętać, iż w zgodzie z Art. 70 ust. 4 ustawy „Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.”. W tym miejscu należy zaznaczyć, że jest to przepis o tyle szczególny że nawet w przypadku odnalezienia i zajęcia Pana pustego konta i zawiadomienia Pana o tym fakcie, bieg przedawnienia zaległości podatkowej zostanie przerwany i zostanie wydłużony o kolejne 5 lat. Należy bowiem mieć w tym miejscu na uwadze, że w zgodzie z przepisem samo zawiadomienie Pana o zastosowaniu środka egzekucyjnego przerywa bieg przedawnienia niemniej bez wnikania w ocenę jego skuteczności.

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej może okazać się możliwe pod warunkiem, że bieżąca niewypłacalność dłużnika nie powstała z jego winy (nie będzie możliwe ogłoszenie upadłości konsumenckiej w przypadku gdy dłużnik wiedząc o tym, że jest niewypłacalny zaciągał kolejne zobowiązania). Przeprowadzenie upadłości konsumenckiej osoby fizycznej zostało szczegółowo omówione w Art 4911 – Art 49112 ustawy z 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze. Natomiast brak posiadania jakiegokolwiek majątku uniemożliwi ogłoszenie upadłości konsumenckiej, gdyż w takich okolicznościach nie będzie możliwe pokrycie kosztów postępowania w tym syndyka. W takim przypadku musimy się niestety liczyć z oddaleniem przez sąd wniosku o upadłość. Wniosek o upadłość składa sam dłużni do sądu rejonowego właściwego dla jego adresu zamieszkania. Należy w tym miejscu również pamiętać, że wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie zostanie pozytywnie rozpatrzony gdy w zgodzie z Art 4913 ust. 2 przedmiotowej ustawy „Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w stosunku do dłużnika w okresie dziesięciu lat przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości:

1) prowadzono postępowanie upadłościowe lub inne postępowanie, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań albo w którym zawarto układ, lub
2) prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym nie zaspokojono wszystkich wierzycieli, a dłużnik po zakończeniu lub umorzeniu postępowania zobowiązań swych nie wykonał, lub
3) prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów tytułu niniejszego, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek wszystkich wierzycieli, lub
4) czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z po-krzywdzeniem wierzycieli.”

Natomiast najistotniejszymi konsekwencjami ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest, co prawda spłacenie swoich długów jednakże równocześnie wiąże się to z wyzbyciem całego majątku który się posiada w tym również mieszkania lub domu. Z pieniędzy otrzymanych za sprzedaż domu lub mieszkania dłużnik otrzymuje kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego za okres dwunastu miesięcy. Kwota ta zostaje określona przez sędzie komisarza, który ma obowiązek w trakcie jej określenia wziąć pod uwagę potrzeby mieszkaniowe upadłego konsumenta, jak również ewentualną liczbę osób pozostających wspólnym gospodarstwie domowym.

W przypadku gdy konsument ogłaszający upadłość pozostaje w związku małżeńskim, w takim wypadku z mocy prawa między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa. Niemniej jednak należy być świadomym tego, że majątek którego małżeństwo dorobiło się wspólnie wchodzi w skład masy upadłości przed dniem ogłoszenia upadłości. Wyłączone są przedmioty służące do prowadzenia działalności gospodarczej bądź zawodowej, które zostały nabyte wcześniej niż 2 lata przed dniem złożenia wniosku o upadłość konsumencką. Natomiast należy pamiętać, że małżonek może dochodzić w postępowaniu upadłościowym swojej części udziału w majątku wspólnym, zobowiązany jest wtedy zgłosić tę wierzytelność sędziemu komisarzowi.

Wszystkie zobowiązania (lub tylko ich część) które nie zostaną spłacone na podstawie planu podziału sąd uwzględni w maksymalnie 5 letnim planie spłaty w którym zostanie szczegółowo określone komu i w jakiej kolejności będzie trzeba spłacać długi ze swoich zarobków. Dodatkowo konsument będzie miał przez cały okres spłaty ograniczony zakres do dokonywania czynności prawnych, tj. zakupu nieruchomości, czy też ruchomości które nie są niezbędne do przeżycia. Dodatkowo niemożliwe będzie zaciąganie pożyczek, kredytów czy też dokonywania zakupów z terminem odroczonej płatności. Sama procedura ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest dość skomplikowaną procedurą i mając na uwadze wszystkie okoliczności które jej towarzyszą, nie koniecznie może ona oznaczać najlepsze wyjście z trudnej sytuacji finansowej.

Z punktu widzenia obowiązujących przepisów komornik prowadzący egzekucję ma prawo zająć każdy rachunek bankowy w całości lub w części, niemniej jednak musi on najpierw ustalić że właścicielem lub współwłaścicielem tego rachunku jest dłużnik.